أهل البیت فی دیوان أبی الفضل الطهرانی

شعر در طول تاریخ همواره بر سایر انواع ادبی برتری داشته ؛ در این میان شعر عربی نیز از این مرتبه برخوردار بوده است؛ بویژه آنکه پس از ظهور اسلام، به عرصه دین وسیاست وارد شد و همین رواج ادب متعهد سبب ساز افزونی جایگاه شعر عربی گردید. از آن زمان تاکنون شاعران متعهد پیوسته بر شعر به عنوان ابزاری برای بیان حقیقت و تقویت باورهای ایمانی مردم تکیه کرده اند. از جمله ایشان فقیه و مجتهد بزگوار شیعی، ابوالفضل تهرانی است که در قرن چهارده هجری می زیست. هدف این تحقیق دریافت وبیان دیدگاه این عالم گرانقدر نسبت به اهل بیت از طریق بررسی شعرهای دیوان او می باشد. دیوانی که یکی از ارزشمندترین آثار عربی این شاعر مسلط به زبان عربی و علاقه مند به آن به شمار می آید. روش در این تحقیق مبتنی بر روش توصیفی تحلیلی با تکیه بر تحلیل محتوای دیوان شاعر است و از جمله نتایج بدست آمده از آن می توان به موارد زیر اشاره کرد: 1. مفاهیم مرتبط با پیامبر و خاندان گرامیشان یکی از اصلی ترین مضامین شعرهای این دیوان است که در قالب های قصیده، غزل، قطعه وموشحه و در اغراض مدح، رثا، وصف و... سروده شده است. 2. او به وقایع مهم تشیع نیز؛ همچون غدیر، مسئله خلافت، حادثه کربلا و ظهور امام زمان (عجّل الله تعالی فرجه) توجهی ویژه نموده است. 3. اغلب شعرهای اهل بیت محور او به گونه ای سروده شده که نمی توان عنوانی ویژه برای آن برگزید؛ چرا که در آن ها به گونه ای از واقعه غدیر وعدم توجه مسلمانان به توصیه های مکرر پیامبر در آن روز و نیز سراسر دوران نبوت، سخن رانده و این مسئله را سبب ساز تمامی مصیبت های اهل بیت از هتک حرمت حضرت زهرا تا شهادت مظلومانه تمامی فرزندانش و دردناک تر از همه فاجعه کربلا دانسته و پس از آن عاجزانه از مهدی منتظر خواسته است که با ظهورش انتقام تمامی این ستم ها را بگیرد.